کد خبر: ۲۴۷۲۶۱۶

تاریخ انتشار: ۲۰ تير ۱۳۹۸ - ۱۲:۵۵

خراسان شمالی » اجتماعی

گزارش مکتوب

فریاد بی صدای کودکانه

بدترین نوع کار کودک کاری است که به سلامتی، ایمنی یا اخلاقیات کودکان زیان می رساند، اما خیرانی هستند که این کودکان را سر و سامان داده اند.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما براساس بند چهارم ماده سوم قانون "ممنوعیت بدترین اشکال کار کودک" مصوب هشتم آبان ١٣٨٠ مجلس، بدترین نوع کار کودک شامل کاری است که به دلیل ماهیت آن یا شرایطی که در آن انجام می‌شود، به سلامتی، ایمنی یا اخلاقیات کودکان زیان می‌رساند.

کافی است در محل نگهداری زباله‌های شهر، گشت کوتاهی بزنید تا زندگی کودکان و نوجوانان شش تا ۱۸ ساله کیسه بدوش را ببینید که چگونه زیر تیغ آفتاب، قد خم کرده و به کام آنان که سودای طلای کثیف در سر دارند، لقمه‌ای نان به کف می‌آورند.

 زندگی این کودکان زباله گرد شبیه زندگی کودکان عادی نیست، آن‌ها در کارکرد ۱۹ساعته روزانه خود۶۰ کیلوگرم زباله جمع‌آوری می‌کنند و ماهانه ۳۰۰ تا  ۴۰۰ هزار تومان درآمد دارند.

افزایش قیمت پسماند‌های خشک و مشارکت ضعیف مردم در تفکیک زباله، شاید دلیلی باشد برای افزایش و رشد قارچ گونه زباله گردی در خراسان شمالی.

 

نقطه آغاز

یک سال قبل با یک شهروند دغدغه‌مند در همین زمینه آشنا شدم.

کارشناس فرهنگی اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان شمالی همان شهروندی است که با قدم گذاشتن به پشت خاکریز‌های زباله می‌گوید: این صحنه‌ها را بسیار می‌دیدم، اما اصلا باورپذیر نبود که چرا باید رویا‌های کودکانه این گونه تعبیر شود؟

مهدی جنتی می‌افزاید: همیشه به این فکر می‌کردم که چگونه می‌توان به این بچه‌ها کمک و حال دلشان را بهتر کرد؛ باید همنشینشان می‌شدم.

پیشنهاد کردم با هم به منزل چند کودک کار برویم.

اعتیاد، سرقت و خشونت؛ مهم‌ترین آسیب‌های حاشیه نشینی در شهر‌ها

مهدی جنتی یک شب را مهمان محمود، ناصر و سعید شد، کودکان زباله گردی که در خیابان ناظرآباد- از خیابان‌های حاشیه شهر- زندگی می‌کنند.

سمت چپ کوچه، زمینی خالی است که سال‌ها پیش، محمود، قصر آرزوهایش را آنجا ساخته  بود.

 آن شب را تنها با فرش کردن چند تکه کارتن  برزمین سحر کردند. محمود از پدر و مادرش می‌گفت: بعد از فوت مادرم و زندانی شدن پدر، پرسه زدن در کوچه پس کوچه‌های شهر و جمع آوری زباله، پیشه ام شده است.  

ناصر گفت:: درآمدی که به دست می‌آوریم را خرج تهیه مواد مخدر می‌کنم.

آقای جنتی آن شب را با آنان صبح کرد و توانست نازهایشان را بشناسد و درصدد رفع آن‌ها برآمد.

فردای آن روز با من تماس گرفت و گفت:: این موضوع را حل می‌کنم و نتیجه اش را به شما اعلام می‌کنم.

 

دیداری دوباره

بعد از حدود یک سال به سراغ آقای جنتی رفتم.

او که حالا توانسته بود در مسیر خیرخواهی هایش قدم‌های بزرگی را بردارد از تلاش هایش در این مدت گفت:: به دنبال چاره‌ای برای حل این معضلات بودم، اما به تنهایی، واقعا کار سختی بود. این شدکه از دوستانم محمد حسن زاده و علی رحیمی، که فارغ التحصیل رشته‌ی جامعه شناسی و روانشناسی هستند کمک گرفتم و کار را آغاز کردیم.

با محمد حسن زاده هم کلام شدم. او می‌گوید:  ابتدا آقای جنتی، ایده توانمندسازی خانواده‌های نیازمند را مطرح کرد و از آنجا که این ایده، برای من و علی جالب بود، همقدمش شدیم.

در قدم اول با کمک این خیران، سعید به جمع دوستانش در مدرسه بازگشت و هزینه تحصیلش داده شد. در کنار آن هم برخی از نیاز‌های ورزشی اش را هم حل کردیم. با شناخت توانمندی‌های مادر سعید در حرفه خیاطی یک چرخ خیاطی برایش خریداری شد.

 مادر سعید می‌گوید: سه سالی است که پدر سعید، زندانی و محکوم به حبس ابد شده. با چرخ خیاطی که آقای جنتی و دوستانش برایم خریدند، در همین مدت کوتاه چرخ زندگی را می‌چرخانم و سعید هم به درس هایش می‌رسد.

 

فراتر از یک رویا

آقای جنتی دعوتم کرد امروز همراهشان شوم.

صبح دوشنبه  ۱۲ تیر ۹۸ است، میهمان ناصر ۱۱ ساله شدیم در انتهای خیابان جوادیه بجنورد.

پدر و مادر ناصر می‌گویند قبل از آشنایی با آقای جنتی و دوستانش،   هر دو آلوده به مصرف مواد صنعتی بودند.

آقای رحیمی می‌گوید: بعد از آشنایی با خانواده ناصر و معرفی پدر و مادرش به کلینیک ترک اعتیاد، از استعداد فوق العاده ناصر در ورزش تکواندو با خبر شدیم.

پدر ناصر می‌گوید: من و همسرم قبل از ترک اعتیاد،   تنها فکر و ذکرمان، مصرف مواد بود و بس، اصلا از زندگی و بچه چیزی نمی‌فهمیدیم، اما امروز شاهد موفقیت‌های پسرمان ناصر هستیم.

ناصر که حالا یکی از بنام‌ترین ورزشکاران  نوجوان خراسان شمالی و دارنده مدال قهرمانی است، می‌گوید: با شرایط نامساعدی که داشتم هیچ گاه فکرش را نمی‌کردم که در میادین ورزشی بتوانم قهرمان کشوری شوم.

مهدی جنتی، محمد حسن زاده و علی رحیمی در یکسال گذشته با کمک به ۱۶ خانواده‌ی آسیب دیده و البته با کمک خودجوش خیّران، توانستند آن‌ها را به جاده‌ی زندگی بازگردانند.

اسماعیل قربانی مدیرکل بهزیستی خراسان شمالی در خصوص کار این سه جوان می‌گوید: تجربه نشان داده که وجود و فعالیت مشارکتی چنین گروه‌ها و افرادی، در واقع توسعه و برنامه ریزی از پایین به بالا  را نشان می‌دهد و یقینا می‌تواند در زمینه توسعه‌ی اجتماعی موثر باشد.

این تیم خیران محلی که وابستگی به جایی هم ندارند شناخت آسیب‌های اجتماعی را در رفع آن موثر می‌دانند و می‌گویند: فرهنگ سازی می‌تواند خانواده‌ها را از آسیب هایی، چون کار کودکان، مواد مخدر، اعتیاد، سرقت و خشونت دور کند.

در بین درمان شدگانی که با تلاش آقای جنتی به جامعه بازگشتند در همین یک سال ۵ نفر به جمع خیران پیوستند و حالا با درکی که از شرایط هم نوعانشان دارند تلاش می‌کنند آنان را هم به جامعه بازگردانند و از آسیب‌های اجتماعی دور کنند.

آقای جنتی قوانین محدود کننده  و ساختار معیوب اجتماع را از مشکلاتی عنوان می‌کند که در این مدت برایش مشکلاتی را ایجاد کرده است.

در دومین جلسه شورای پیشگیری از وقوع جرم خراسان شمالی در سال ۱۳۹۸  حجت الاسلام جعفری رئیس کل دادگستری استان با تشریح مبانی قانونی، جایگاه و وظایف قوه قضائیه در اصل ۱۵۶ قانون اساسی خاطرنشان کرد: به همه دادستان‌ها و مدیران قضائی ابلاغ شده، در تمامی سطوح با همه دستگاه‌های ذی ربط در رابطه با انجام وظایفشان در حوزه آسیب‌های اجتماعی مکاتبه شود، چرا که حجم قابل توجهی از علل افزایش ورودی پرونده به دستگاه قضائی به ضعف عملکردی و نظارتی برخی دستگاه‌ها بر می‌گردد که به درستی به وظایف قانونی و نظارتی خود در حوزه پیشگیری از وقوع جرم عمل نمی‌کنند.

با این اوصاف آیا راه برای فعالیت بهتر افرادی، چون آقای جنتی هموارتر می‌شود؟ و یا گام‌های محکم او آرام آرام برداشته می‌شود؟ گام‌هایی که فریاد بی صدای کودکانه را نجوا می‌کند.

 

نویسنده : سمانه اکبرزاده